Madde bağımlılığı, bir kişinin belirli bir maddeye karşı psikolojik ve fiziksel bağımlılık geliştirmesi durumudur. Bu bağımlılık, kişinin maddeyi kullanmaya yönelik isteği ve kontrol edememe durumuyla karakterizedir. Madde bağımlılığının temel özellikleri arasında, maddeye karşı güçlü bir arzu duyma, madde kullanımını kontrol edememe, tolerans geliştirme (yani aynı etkiyi elde etmek için daha fazla miktarda madde kullanma ihtiyacı), yoksunluk belirtileri gösterme ve madde kullanımını sürdürme için diğer aktiviteleri ihmal etme yer alır.
Psikolojik etkiler açısından, madde bağımlılığı genellikle depresyon, anksiyete, uyku sorunları ve düşük özgüven gibi sorunlara yol açabilir. Ayrıca, kişinin zihinsel sağlığının kötüye gitmesine ve duygusal dengeyi bozmasına neden olabilir.
Fiziksel etkiler açısından, madde bağımlılığı vücutta bir dizi sağlık sorununa yol açabilir. Örneğin, solunum problemleri, kalp rahatsızlıkları, karaciğer hasarı ve bağışıklık sisteminin zayıflaması gibi sorunlar yaşanabilir. Ayrıca, madde kullanımı aşırı dozlarda ölümcül olabilir.
Bağımlılığı olan bireyler genellikle sağlık sorunlarıyla da karşı karşıya kalabilirler. Madde kullanımı, zihinsel ve fiziksel sağlığı olumsuz etkileyebilir, bağışıklık sistemini zayıflatabilir ve ciddi hastalıklara yol açabilir. Bu nedenle, madde bağımlılığıyla mücadele etmek ve bağımlılıktan kurtulmak, hem bireyin kendisi hem de çevresi için önemlidir.